Đây là một bài viết mà mình viết để trả nợ cho một đứa em, một lời khuyên dành cho nó và cũng là điều mà mình đã trải qua trong thời gian trước. Quá nhiều thứ đã xảy ra, làm ảnh hưởng tới định hướng cũng như tư duy của mình trong suốt 7-8 năm làm trong ngành này….
Với những gì mà mình quan sát được về ngành này thì:
- Marketing không bao giờ thiếu việc, cứ đăng tin cần việc lên là có người thuê
- Marketing không hề khó, học marketing rất dễ… nhưng ứng dụng nó để ra tiền to thì khó.
- Rất nhiều người hiện tại làm marketing nhưng lại không hiểu rõ bản chất của nó (không có nền móng vững chắc)
- Tuy nói rằng dễ học, nhưng nhiều người lại chẳng biết học từ đâu….
Từ lúc chưa biết gì, đến với ngành Marketing cũng bởi khi đi lính, chẳng có gì để làm nên đọc sách, từ đó bén duyên với ngành Marketing (trước học kế toán)… Cũng bắt đầu vọc vạch từ lúc internet còn chưa phát triển, không có tài liệu, không có người hướng dẫn, không đi học các khóa học 5 -7 triệu và với hiện tại, mình thấy chúng ta có quá nhiều cách, quá nhiều thứ để học và học rất dễ dàng…. nhưng vì vậy lại không học…
- Một thời thì chẳng có gì để học, cầu thầy, cầu kiến thức mà chẳng ra….
- Một thời thì cái gì cũng có trên mạng để học…
Quá nhiều thứ, sẽ khiến cho con người bị loạn và từ đó chẳng biết phải học gì.
Lý do là vì “học đại”, học để biết để đi làm, chứ không phải học để hiểu bản chất của nó.
Bản chất của Digital Marketing
Hiểu bản chất, thì bạn có thể đi xa hơn, vững vàng và chắc chắn hơn trong công việc… chứ không phải làm việc cho có.
Rất nhiều người, khi vào công ty và nghe lời cấp trên, làm những công việc mà mình còn chẳng hiểu bản chất của nó làm để làm gì, làm như một cỗ máy và khi kết quả đưa ra không tốt, thì mình là người bị chửi đầu tiên. Và nhiều khi chính những người chỉ chúng ta cũng không hiểu, chỉ đang bắt chúng ta làm sai. Vậy bản chất của Marketing là gì?
Bản chất của Marketing là “giúp khách hàng kết nối với sản phẩm, thương hiệu của công ty —> từ đó thúc đẩy việc bán hàng”. Cuối cùng thì quan trọng nhất của Marketing thì phải bán được hàng, hoặc trợ giúp tích cực cho việc bán hàng, hoặc nói đúng hơn… Marketing thì phải giúp kiếm tiền.
Hoạt động kiếm tiền của thương hiệu (lưu ý)
Kiếm tiền theo suy nghĩ của mình thì nó chỉ bao gồm:
- Tăng doanh thu
- Giảm chi phí
Bất kì cuộc tư vấn nào của mình cũng đều xoáy quanh 2 điều này… vì nó là những thứ có thể làm được ngay, và tác động trực tiếp tới “túi tiền” của doanh nghiệp. Vậy các công việc Marketing mà bạn đang làm, sắp làm, dự định làm có phù hợp với 2 điều trên… mình hay nhắc nhở những đứa em trong cty , khi làm các hoạt động marketing hãy suy nghĩ, phân tích kỹ điều này.
Làm Digital Marketing là làm gì?
Như đã nói ở trên, làm marketing là làm những hoạt động tăng doanh thu cho công ty thông qua các công việc quản cáo. Nếu các bạn vào một công ty lớn, các bạn sẽ được chia ra các phòng ban và làm các công việc rõ ràng nhưng mình thì là Marketing du kích nên mình sẽ nói những công việc mà chính mình đang làm trong thời gian qua nhé.
- Xây dựng thương hiệu thông qua inbound marketing (đọc lại bài viết về inbound marketing của mình nhé)
- Xây dựng chiến lược markeing, thúc đẩy doanh số
- Sáng tạo các content, nội dung chất, tăng chuyển đổi.
- Làm SEO (hiện M đang làm gần 100 site… quản lý và giao việc thôi)
- Chạy quảng cáo (đôi khi cái này mình không trực tiếp chạy, nhưng phải hiểu để quản lý)
- ….
Đôi khi, các bạn sẽ nhận được những công việc rất cụ thể như:
- Chạy ads
- Viết content
- Viết bài quảng cáo facebook
- Xây dựng và phát triển group, fanpage
- Làm designer, editor v.v… (mức căn bản)
….
Và khi nhìn lại, các hoạt động này chỉ quy về một mối: hoạt động quảng bá thương hiệu, quảng bá sản phẩm tới khách hàng. Tiếp cận càng nhiều khách hàng với một nội dung quảng cáo với giá cả thấp nhất.
Người mới bắt đầu làm Marketing nên chọn công việc gì?
Cái này còn tùy theo mục đích của bạn, bạn đang muốn gì? Có nhiều người họ muốn học marketing để có thể tự ra kinh doanh… nhưng có nhiều người lại muốn học marketing để có 1 công việc ổn định… và nhiều người khùng khùng như mình lại muốn học marketing để làm trainner…
Nói chung, mỗi mục đích sẽ có những tư duy chọn lựa, những tâm thế làm khác nhau…và dĩ nhiên cũng cho ra những kết quả khác nhau.
ĐỐI VỚI NGƯỜI CHỌN MARKETING LÀ MỘT CÔNG VIỆC LÂU DÀI:
Hãy chọn những công việc được coi là 1 nghề.
VD: viết content, làm designer, làm editor, chạy facebook ads v.v….
Hãy chọn 1 và học sâu về nó, thử nghiệm để coi mình cảm thấy thích cái gì nhất. Nhưng có 1 vấn đề cần lưu ý: hãy chọn một công việc ổn định, chọn một công việc sẽ thăng tiến theo năng lực và nó là một hàm “bất biến” (không bị ảnh hưởng bởi thị trường, không bị ảnh hưởng bởi xã hội, môi trường) vì:
- Bạn có thể được trả lương cao khi làm tốt
- Bạn có thể trở thành quản lý
- Bạn có thể mở được agency riêng cho mình v.v…
- Và quan trọng nhất là bạn có thể đi bất kỳ cty nào làm cũng được… (nói vui là tính thanh khoản trong công việc :v)
- Điều quan trọng khi bạn chọn con đường này là bạn bắt buộc phải:
- Nghiên cứu sâu vào 1 chủ đề, đủ để bạn có thể khoe mình là Master trong bộ môn đó.
- Phải luôn cập nhật thường xuyên các kiến thức về bộ môn này để ko bị tuột hậu so với giới trẻ
- Phải có được quy trình, có được những cái “chất” riêng của bản thân để định vị bản thân.
- Quan trọng nhất: phải hiểu về “khách hàng” và “sản phẩm” (tư duy nghiên cứu khách hàng và sản phẩm)
ĐỐI VỚI NGƯỜI CHỌN HỌC MARKETING ĐỂ TỰ KINH DOANH:
Với những người muốn “tự thân lập nghiệp” thì bắt buộc phải học hết từ trên xuống dưới rồi. nhưng quan tọng nhất là họ phải hiểu được “bức tranh kinh doanh” và marketing sẽ là mảnh ghép nào trong bức tranh kinh doanh của họ:
- Có loại sản phẩm lấy hình ảnh là chính (ví dụ như đồ lót), thì hãy chọn cv làm photographer, designer, content v.v…
- Có loại sản phẩm cần thương hiệu (ví dụ như những sản phẩm giá trị cao): thì chọn làm content, làm inbound marketing, làm thương hiệu.
- Có loại sản phẩm cần bán hàng (thời trang, phụ kiện, các vật dụng hàng ngày): thì nên học facebook ads, google ads, content…
Chọn đúng công việc phù hợp cho công việc, mục đích kinh doanh, sản phẩm của mình sau này sẽ giúp bạn kinh doanh có tính “kế thừa”. Nâng tỉ lệ kinh doanh thành công lên cao hơn.
Lưu ý:
- Dù bạn lựa chọn hình thức nào, hãy cố gắng “học thật nhanh”, “làm thật nhanh”, ra khối lượng thật nhanh. Đây là công thức quan trọng để việc học đạt kết quả cao nhất, ngay cả khi kinh doanh cũng vậy.
- Học thật nhanh, quyết tâm xử lý mọi thứ trong ngày.
- Thực hành thật nhanh để ra khối lượng.
- Làm thật nhanh để sai thật nhanh, sai nhiều thì dần nó sẽ thành đúng.
Đối với người mới, “số lượng” quan trọng hơn “chất lượng”. Ngay cả khi bạn là master thì bạn cũng không thể hoàn hảo được, vậy thì từ đầu đừng kỳ vọng vào hoàn hảo, hãy kỳ vọng vào “khối lượng công việc, giá trị lao động”.
Các yếu tố được đánh giá cao của một nhân viên marketing
- Làm mọi thứ thật nhanh, vượt deadline (hãy cố gắng tìm cách để hoàn thành điều này, đừng đưa ra lý do rằng cần phải làm kỹ, làm là phải đúng chuẩn, sáng tạo… mới làm thì có rành đâu mà biết cái nào là chuẩn, cái nào là sáng tạo).
- Luôn tích cực trong công việc. Luôn luôn say yes… nhưng say yes có chọn lọc, say yes nhưng phải hỏi. “em làm cái này cho anh nha” “ok anh, làm được, nhưng chỗ này em bị vướng quá, anh chỉ em chỗ này với… chỗ kia em không hiểu, giải nghĩa cho em với”. Giơ tay lên và nói tôi, không dễ gì có cơ hội được làm, đều là trải nghiệm cả đấy.
- Làm việc thật siêng năng, là nguồn cảm hứng, động lực làm việc cho người khác. (là tấm gương sáng cho người khác).
- Linh động, đa năng, làm được nhiều khối lượng công việc khác nhau.
- Luôn có ý chí cầu tiến, ham học hỏi, thích chia sẻ… (luôn giúp đỡ những người trong cty về vấn đề marketing)
- Tạo ra được “khối lượng công việc” thực sự, hoặc giá trị lao động.
- Tâm thế tốt, thái độ tốt, cầu tiến, không bảo thủ, biết lắng nghe… và quan trọng nhất là phải chứng mình được những gì mình làm bằng các con số cụ thể.
- Luôn nắm bắt và sử dụng tốt được các công cụ marketing online (hiểu, ứng dụng được, ra kết quả)
- Có tầm nhìn, hiểu bức tranh marketing và bán hàng, hiểu điều mình làm, biết điều kh cần…
- Sáng tạo….
- ….
Các kỹ năng, kiến thức mà nhân viên marketing nên có:
- UI/UX (trải nghiệm người dùng, hiểu khách hàng, đọc bài hiểu khách, giúp khách, có khách của mình)
- Kỹ năng sáng tạo nội dung (Content Marketing): bất kỳ ngành nghề nào trong Marketing cũng đều cần cái này.
- Kỹ năng Call to action: kêu gọi, khuấy động khách hàng, điều hướng họ làm theo những gì mình muốn.
- Kiến thức Marketing căn bản (các thuật ngữ, các công thức căn bản…)
- Kiến thức trend Marketing – biết các công cụ, các hình thức marketing mới, cập nhật liên tục
- ….
NGƯƠI BẮT ĐẦU HỌC DIGITAL MARKETING NÊN CÓ TÂM THẾ NHƯ THẾ NÀO?
Với người làm Marketing hay nói đúng hơn trong bài viết này là Digital Marketing thì bắt buộc chúng ta phải có tâm thế học hỏi rất nhanh. Marketing là một ngành thay đổi và sáng tạo cực kì nhiều, bắt buộc chúng ta phải có tâm thế làm việc nhanh nhạy, bắt nhịp, bắt trend tốt để có thể thành công trong ngành này. NHƯNG… để chúng ta có thể làm Digital Marketing (hay bất cứ ngành nào) được tốt thì mình có một tips nhỏ chia sẻ với mọi người, tips này nằm trong nội dung “tự học – kỹ năng vua của mọi kỹ năng)…
HỌC ĐỂ LẤY CÔNG THỨC – CASE STUDY
Khi chúng ta làm gì đó thì với mỗi tâm thế khác nhau thì chúng ta lại đem đến những kết quả khác nhau. VD, nếu bạn nấu tô mì trứng cho mình ăn thì tô mì trứng vẫn là một tô mì trứng bình thường mỗi ngày. Nếu bạn nấu tô mì trứng cho người yêu thì tự khắc nó có thêm chút thịt, chút rau, chút tôm…. nếu bạn nấu tô mì để quay clip tik tok, quay clip triệu view thì nhiều khi nó còn có tôm hùm nữa :v
—–> Mỗi tâm thế sẽ đem đến KẾT QUẢ KHÁC NHAU, khi chúng ta làm việc cũng vậy, càng control được tâm thế thì chắc chắc chúng ta sẽ đạt kết quả tốt, và tâm thế cần đạt được là LÀM ĐỂ LẤY CASE STUDY VÀ CÔNG THỨC.
Khi mình làm bất cứ công việc gì trong mảng Digital Marketing thì mình cũng cố gắng làm để có thể tạo ra 1 công thức “tạm chuẩn”, công thức ở đây được đánh giá theo:
- Có các bước, quy trình step by step
- Dễ hiểu, dễ làm, không có yêu cầu đặc biệt, ai cũng có thể làm được (để dễ dàng training lại hoặc lên vị trí leader)
- Tạo ra kết quả nhiều lần liên tục với công thức
- …
Hay nói đúng hơn là chúng ta phải tạo ra được Case study và sau đó thực hiện được case study đó nhiều lần liên tục —-> sau đó tạo ra công thức step by step.
VD: Khi mình làm digital Marketing thì được giao các công việc như làm brand, bán hàng trang cá nhân, SEO website, chạy quảng cáo v.v….VD Các công thức và Case study mà mình đã làm được
- Công thức 1 bài viết bán được 10tr (đã làm được 3 lần)
- Công thức tạo ra Group 5000 – 10000 – 50000 – 100000 mem (làm được 4 lần, cái này là công thức cả công ty cùng góp sức)
- Công thức phát triển website, lên SEO 10.000 traffic – 300.000 traffic (20-30 lần, tương đương 20-30 webiste)
- …..
và rất nhiều công thức khác… nhưng vấn đề không phải là mình đã tạo ra được công thức gì mà ý là LÚC BẮT ĐẦU NGHIÊN CỨU, LÀM… THÌ MÌNH PHẢI CÓ TÂM THẾ LÀM ĐỂ RA CÔNG THỨC STEP BY STEP… nếu không thì mình làm xong mình cũng chẳng biết mình đã đạt kết quả bằng cách nào, kết quả đến chỉ bởi may mắn…
Tổng kết
Những điều trên coi như là bước đầu để mọi người có thể du nhập vào thế giới marketing, đi sâu hơn vào từng chuyên đề thì nó còn phải hiểu bản chất của từng kênh marketing nữa mình sẽ không nói sâu hơn vào bài này. Hy vọng bài viết này sẽ giúp những ai mới bắt đầu làm Marketing có được một chút định hướng, cám ơn mọi người.