Mã vạch trên sản phẩm điều bạn cần biết

Mã vạch trên sản phẩm đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Bạn có thể thấy chúng ở mọi nơi, từ siêu thị cho đến cửa hàng tạp hóa. Nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi mã vạch thực sự là gì và chúng hoạt động như thế nào chưa? Hãy cùng mình khám phá thế giới của mã vạch và tầm quan trọng của chúng trong quản lý sản phẩm nhé!

Mã vạch sản phẩm là gì?

Mã vạch sản phẩm là một công cụ quan trọng trong việc lưu trữ và truyền tải thông tin liên quan đến hàng hóa. Theo khoản 2 Điều 3 Thông tư 10/2020/TT-BKHCN ngày 30/12/2020, mã vạch được định nghĩa như sau:

Mã vạch là phương thức lưu trữ và truyền tải thông tin của mã số bằng các hình thức:

• Ký hiệu vạch tuyến tính (mã vạch một chiều): Đây là loại mã vạch phổ biến mà chúng ta thường thấy trên các sản phẩm. Nó bao gồm một chuỗi các vạch đen và trắng song song, được sắp xếp theo quy tắc mã hóa nhất định.
• Tập hợp điểm (Data Matrix, QR Code, PDF417 và các mã vạch hai chiều khác): Những mã này có khả năng lưu trữ nhiều thông tin hơn so với mã vạch một chiều. QR Code, chẳng hạn, có thể chứa liên kết tới trang web, thông tin sản phẩm hoặc khuyến mãi.
• Chip nhận dạng qua tần số vô tuyến (RFID): Đây là công nghệ mới hơn, cho phép nhận diện hàng hóa mà không cần quét trực tiếp. RFID sử dụng sóng radio để truyền tải thông tin giữa thẻ RFID và máy quét.
• Các công nghệ nhận dạng khác: Các công nghệ mới đang phát triển nhằm cải thiện khả năng quản lý hàng hóa và thông tin sản phẩm.=

Hướng dẫn đọc mã vạch sản phẩm

Mã vạch sản phẩm có thể được coi như “thẻ căn cước” của hàng hóa. Nó gồm hai phần chính:

1. Nhận diện mã số hàng hóa

Có nhiều loại mã vạch phổ biến như UPC, EAN, Code 39, Interleaved 2 of 5, Codabar và Code 128. Trong đó, mã vạch EAN (European Article Number) được áp dụng rộng rãi cho hầu hết hàng hóa tại Việt Nam.

Mã vạch EAN có 13 chữ số, chia thành 4 nhóm:

• Nhóm 1: 3 chữ số đầu – Mã quốc gia sản xuất.
• Nhóm 2: 6 chữ số tiếp theo – Mã số doanh nghiệp do tổ chức GS1 Việt Nam cấp.
• Nhóm 3: 3 chữ số tiếp theo – Mã sản phẩm tự cấp bởi doanh nghiệp.
• Nhóm 4: 1 chữ số cuối – Số kiểm tra.

Người tiêu dùng có thể kiểm tra mã vạch thật hay giả qua các bước sau:

Bước 1: Xem 03 chữ số đầu tiên của mã vạch và đối chiếu với bảng tra cứu mã số mã vạch các nước trên thế giới để biết được xuất xứ quốc gia của mặt hàng.

• Ví dụ: Nếu 03 chữ số đầu là 893 thì mặt hàng này được sản xuất ở Việt Nam trong khi Trung Quốc có mã từ 690 đến 693, và Thái Lan là 885.

Bước 2: Sau đó, chúng ta kiểm tra tính hợp lệ của mã vạch, nếu mã vạch không hợp lệ thì có thể nghi ngờ sản phẩm đó là hàng giả, hàng nhái. Cách kiểm tra như sau:

Lấy tổng các con số hàng chẵn nhân 3 cộng với tổng với các chữ số hàng lẻ (trừ số thứ 13 ra, số thứ 13 là số để kiểm tra, đối chiếu). Sau đó lấy kết quả cộng với số thứ 13, nếu tổng có đuôi là 0 là mã vạch hợp lệ,còn nếu khác 0 là không hợp lệ, bước đầu nghi ngờ hàng giả, hàng nhái.

Ví dụ: Có một mã số trên hàng hóa như sau: 4977564000417

1. Tính tổng các chữ số ở vị trí lẻ (trừ chữ số cuối cùng): 

   A = 4 + 7 + 5 + 4 + 0 + 4 = 24 

2. Tính tổng các chữ số ở vị trí chẵn:

    B = 9 + 7 + 6 + 0 + 0 + 1 = 23

3. Tính tổng chung:

   C = A + (B \times 3) = 24 + (23 \times 3) = 93 

4. Cộng với chữ số thứ 13 (số cuối):

    D = C + 7 = 93 + 7 = 100 

Nếu kết quả D có đuôi là 0, mã vạch là hợp lệ và sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng. Nếu không, có thể nghi ngờ đây là hàng giả hoặc hàng nhái.

2. Nhận diện mã vạch

Máy quét mã vạch sử dụng đầu lọc quang học với ánh sáng hoặc tia laser để đọc mã. Để đảm bảo máy nhận diện chính xác, mã vạch cần phải rõ ràng, màu sắc thích hợp, và không bị biến dạng. Sau khi quét, thông tin sẽ được chuyển đến máy tính hoặc thiết bị khác để xử lý.

Mã vạch được coi là hàng thật khi máy quét có thể đọc chính xác mã vạch trên sản phẩm. Thông tin thu thập được sẽ giúp xác minh tính xác thực của sản phẩm.

Các loại mã số mã vạch

1. Mã số EAN-13

Mã vạch EAN-13 bao gồm 13 chữ số, được đọc từ trái sang phải. Cấu trúc của mã này như sau:

• 3 chữ số đầu: Mã quốc gia sản xuất (ví dụ, 893 cho Việt Nam).
• 4 đến 6 chữ số tiếp theo: Mã doanh nghiệp do tổ chức GS1 Việt Nam cấp.
• 3 đến 5 chữ số tiếp theo: Mã mặt hàng, được cấp bởi công ty sản xuất. Đây là mã số duy nhất, không được nhầm lẫn với bất kỳ mặt hàng nào khác.
• 1 chữ số cuối: Mã kiểm tra, dùng để xác minh tính chính xác của mã quốc gia, mã doanh nghiệp và mã mặt hàng.

2. Mã số EAN-8

Mã vạch EAN-8 bao gồm 8 chữ số, được sử dụng cho các sản phẩm nhỏ mà không đủ chỗ để ghi mã EAN-13. Cấu trúc của mã này như sau:

• 3 chữ số đầu: Mã quốc gia sản xuất.
• 4 chữ số tiếp theo: Mã mặt hàng.
• 1 chữ số cuối: Mã kiểm tra.

Mã EAN-8 giúp xác định sản phẩm một cách dễ dàng, ngay cả khi không có đủ không gian cho mã dài hơn.

Công dụng của việc quét mã vạch ?

Quét mã vạch sản phẩm là một phương pháp đơn giản và hiệu quả để người tiêu dùng xác định hàng thật hay hàng giả, hàng nhái. Một sản phẩm chất lượng cần có mã vạch đã được đăng ký và cấp giấy chứng nhận bởi các cơ quan có thẩm quyền. Ngoài việc giúp người dùng kiểm tra tính xác thực của sản phẩm, mã vạch còn hỗ trợ doanh nghiệp và nhà nước trong việc quản lý sản phẩm một cách dễ dàng và hiệu quả.

Trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay, việc mua sắm trở nên thuận tiện hơn bao giờ hết nhờ vào smartphone. Chỉ trong vòng 3-5 giây, bạn có thể sử dụng các ứng dụng quét mã vạch để xác định nhanh chóng nguồn gốc của sản phẩm. Dưới đây là một số ứng dụng quét mã vạch tốt nhất hiện nay:

1/ Cho hệ điều hành iOS (iPhone):

• BarcodeViet
• RedLaser
• Bakodo
• ICheck Scanner
• Cho hệ điều hành Android:

2/ Barcode Scanner for Android

• QR & Barcode Scanner
• MDZ

Những ứng dụng này không chỉ giúp bạn kiểm tra tính xác thực của sản phẩm mà còn cung cấp thông tin chi tiết về hàng hóa một cách nhanh chóng.

Lợi ích của mã vạch đối với người tiêu dùng

Mã vạch không chỉ hữu ích cho doanh nghiệp mà còn mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng:

• Tiết kiệm thời gian: Việc quét mã vạch giúp bạn nhanh chóng nhận được thông tin về sản phẩm mà không cần phải tìm kiếm trên Internet.
• Nâng cao kiến thức: Bạn có thể biết thêm về nguồn gốc, quy trình sản xuất và các thông tin khác liên quan đến sản phẩm.

Tổng kết

Mã vạch trên sản phẩm không chỉ là một dãy số đơn thuần mà còn là công cụ quan trọng giúp bạn xác định nguồn gốc, chất lượng và quản lý hàng hóa. bạn hãy chú ý đến mã vạch khi mua sắm để đảm bảo bạn đang chọn lựa những sản phẩm tốt nhất cho mình nhé!